Hollanda’da ‘İsrail’e dolaylı jet parçası ihracatı durdurulsun’ talebine ret

Hollanda’da mahkeme, insan hakları örgütlerinin Gazze’ye yönelik saldırılarını Ekim 2023’ten bu yana sürdüren İsrail’e gidebilecek F-35 savaş uçağı parçalarının ihracatının durdurulması yönündeki talebini karara bağladı. Lahey’deki mahkeme, talebi reddetti.

Aralarında Oxfam’ın Hollanda şubesinin de olduğu hak örgütlerinin açtığı dava, şubat ayında ülkedeki bir başka mahkemenin aldığı kararla bağlantılıydı. Yaklaşık 5 ay önce alınan bu kararda, Gazze’de uluslararası insancıl hukukun ihlalinde kullanılabileceği gerekçesiyle Hollanda’nın İsrail’e F-35 parçalarını ihraç edemeyeceğine hükmedilmişti. Hak örgütlerine göre, Hollanda devleti karar gereği bu parçaların İsrail’e doğrudan ihracını durdurmuş olsa da F-35 parçalarını ABD’ye ve başka ülkelere göndermeye devam ediyor. Bu parçalar daha sonra ya İsrail’e gönderiliyor ya da İsrail’e gönderilecek uçaklarda kullanılıyor.

MAHKEME KARARI: DAVACILARIN KARARA İLİŞKİN YORUMU ÇOK GENİŞ

Reuters haber ajansının aktardığına göre, Lahey’deki bölge mahkemesi, haziran ayında yapılan ikinci başvuru hakkındaki kararını bugün açıklayarak, davacı insan hakları örgütlerinin şubat ayında alınan kararla ilgili yorumunun ‘çok geniş’ olduğuna ve Hollanda devletinin mahkemenin emrettiği ihracat yasağına uyduğuna hükmetti.

‘DEVLET, PARÇALARIN TALİ YOLLARDAN İSRAİL’E ULAŞMASINI ENGELLEMELİ’

Davacıların avukatlarından Liesbeth Zegveld, haziran ayında konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Devlet, Hollanda’dan (giden) parçaların tali yollardan İsrail’e ulaşmasını etkin bir şekilde engellemeli” çağrısında bulunmuştu. Hollanda hükümetinin avukatları ise 28 Haziran’da mahkemeye ilettikleri beyanlarında, hak örgütlerinin daha önce alınan mahkeme kararını ‘hatalı bir şekilde yorumladığını’ iddia etmişti.

Açıklamada, ilgili parçaların gideceği yasal son adresin, nihai ürünün gidebileceği ülke değil, üretimin gerçekleştiği ülke olduğu ifade edilmişti. Avukat Reimer Veldhuis, “Bu tedariklerde Birleşik Devletler son varış noktasıdır” diye konuşmuştu. Hollanda devletini temsil eden avukat ayrıca devletin daha önce alınan mahkeme kararına uyduğunu savunmuştu. Davanın duruşmasının 12 Temmuz’da görülmesine karar verilmişti.

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)